Με νίκη στην 7η παρτίδα (σε μια ημισλαβική, επιταχυνόμενη Μεράν) ο Ισραηλινός γκρανμετρ, Μπόρις Γκέλφαντ, πήρε το προβάδισμα (προηγείται με 4-3) στην κούρσα του τελικού του παγκοσμίου πρωταθλήματος απέναντι στον νυν παγκόσμιο πρωταθλητή, Ινδό γκρανμετρ, Βισβανάθαν Ανάντ.

Μετά από 6 συνεχόμενες ισοπαλίες, ο Γκέλφαντ κατάφερε χθες να οδηγήσει την παρτίδα σε έναν τύπο θέσης που τον βόλευε, ενώ απεναντίας δυσχέραινε την προσπάθεια του Ανάντ για απλοποιήσεις και άμεση ισοφάριση της θέσης.

Προέκυψε μια κλειστή στρατηγική θέση, με αργούς ελιγμούς, όπου ο παγκόσμιος πρωταθλητής δεν μπορούσε να βρει τρόπο να πάρει «ανάσα» απ’ την αργή, αλλά συνεχή πίεση των λευκών και όταν τελικά το επιχείρησε, με μια σειρά αυτοκαταστροφικών κινήσεων, άρχισε να ολισθαίνει προς την ήττα.

Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι από δω και πέρα θα δούμε έναν καλύτερο

(ή τουλάχιστον πιο μαχητικό) τελικό, καθώς στον Ανάντ δεν αρκούν πλέον οι ισοπαλίες και θα πρέπει να ρισκάρει, κάτι που δεν έκανε σε κανένα σημείο του τελικού μέχρι τώρα.

Ο Ανάντ έδινε μέχρι χθες την εντύπωση ότι ελέγχει την κατάσταση και ότι πιστεύει πώς κάποια στιγμή θα του δοθεί η ευκαιρία για την μία εκείνη νίκη που θα του εξασφάλιζε τον τίτλο. Ακόμα περισσότερο, πώς ακόμα κι αν δεν συμβεί αυτό, θα «καθαρίσει» το ματς στα  tie – break games. Έστω κι αν αυτή η σκέψη δεν υπήρχε στο κεφάλι του Ανάντ, σαν αίσθηση κυριαρχούσε στην συντριπτική πλειοψηφία του σκακιστικού κόσμου, ο οποίος συνειδητά ή υποσυνείδητα, για λόγους που σε μεγάλο βαθμό μπορώ να κατανοήσω, είδε από την αρχή τον Γκέλφαντ ως …μισή μερίδα για το ρόλο του διεκδικητή του παγκοσμίου τίτλου.

Πράγματι, υπάρχει διαφορά κλάσης με τον Ανάντ. Είναι επίσης αλήθεια ότι ο Γκέλφαντ δεν είναι ο νεαρός ανερχόμενος σκακιστικός αστέρας, αλλά μάλλον ένας γκρανμετρ στην δύση της καριέρας του. Πολύ φοβάμαι ότι υποβόσκει και μια – ρατσιστική στη βάση της – αντίληψη ότι ο Μπόρις «δεν μας κάνει» και ως σουλούπι για να μοστράρετε για παγκόσμιος πρωταθλητής. Δυστυχώς έχω εντοπίσει αυτόν τον καιρό (κυρίως σε ξένα sites) δείγματα μιας τέτοιας αντίληψης, η οποία ακόμα και όταν δεν εκφράζεται ξεκάθαρα …φωσφορίζει από πίσω.

Έτσι υπήρχε η αίσθηση ότι ο οικείος Ανάντ, ο συνήθης και συνηθισμένος Βίσυ, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θα διατηρούσε το στέμμα του. Και πράγματι είναι πολύ πιθανό να συμβεί κάτι τέτοιο, παρά που προηγείται αυτή τη στιγμή ο διεκδικητής.

Όμως ο Γκέλφαντ, δεν είναι ο μαζέτας που μπήκε στην γκαλερί Τερτιακόβ για να θαυμάσει τα εκθέματα της, βρήκε μπροστά του μια σκακιέρα και άρχισε να κουνάει τα ξυλάκια. Βρίσκεται σε αυτήν την θέση, διότι κέρδισε το τουρνουά των διεκδικητών (όποιο κι αν ήταν αυτό και όσες και όποιες αντιρρήσεις μπορεί να έχει κανείς για τον τρόπο διεξαγωγής του). Επιπλέον, έπαιξε το καλύτερο σκάκι σε αυτήν την σειρά και ενώ ούτε και εκεί ήταν το φαβορί, κατάφερε να επικρατήσει.

Ο Μπόρις Γκέλφαντ ανήκει στην ελίτ του παγκόσμιου σκακιού 20 και πλέον χρόνια. Είναι ένας γκρανμετρ με elo 2739 και δεν νομίζω να δικαιούται απαξίωσης και υποτίμησης.

Επιπλέον, δείχνει να έχει συνειδητοποιήσει ότι είναι η μία και μοναδική ευκαιρία της ζωής του και με πείθει ότι έχει κάνει ότι είναι δυνατόν, αυτός και η ομάδα του, στην προετοιμασία τους, ώστε τουλάχιστον να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και γιατί όχι να την «αρπάξει κι απ’ τα μαλλιά».

Ο Γκάρι Κασπάροβ είπε προχθές ότι δεν βλέπει κάτι το εξαιρετικό στην προετοιμασία του. Βέβαια για να είμαστε και δίκαιοι, αυτό που θα έπρεπε να έχει κάνει ο Γκέλφαντ, είναι να έχει προετοιμάσει άριστα τις βαριάντες του και να προσπαθεί να οδηγήσει τις παρτίδες σε τύπους θέσεων που τον ευνοούν. Και αυτό εχθές το κατάφερε. Το κάτι παραπάνω στην προετοιμασία, θα ήταν ίσως μια ισχυρότατη καινοτομία που θα έφερνε σε πολύ δύσκολη θέση τον Ανάντ. Αλλά πόσο εύκολο είναι αυτό, στην εποχή της κυριαρχίας των μηχανών και με αντίπαλο τον Ανάντ;

Νομίζω ότι ο Γκέλφαντ έχει «δει» και έχει προετοιμάσει τον αγώνα του όπως έπρεπε. Μπορεί στο τέλος να χάσει, αλλά δείχνει μέχρι τώρα να έχει κατανοήσει πλήρως τις ανάγκες και τις συνθήκες του τελικού.

Όσοι δε γκρινιάζουν μονίμως ότι ο τελικός αυτός είναι ο πιο αδύναμος της ιστορίας (και προφανώς αυτό το λένε λόγω Γκέλφαντ) και ονειρεύονται ζευγάρια μεταξύ των Κάρσλεν, Αρονιάν και Κράμνικ, να τους θυμίσω πολύ απλά ότι Αρονιάν και Κράμνικ πήραν μέρος στα ματς των διεκδικητών και αποκλείστηκαν, ενώ ο Κάρλσεν δεν θέλησε να αγωνιστεί.

Αντίθετα ο Γκέλφαντ, γνωρίζοντας ότι αυτά ήταν τα δεδομένα και ότι προφανώς δεν μπορούσαν να αλλάξουν για τον προηγούμενο κύκλο, αγωνίστηκε (όσο κι αν δεν συμφωνούμε όλοι σε ματς 4 παρτίδων, άλλο τόσο πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι συνθήκες ήταν ίδιες για όλους) επικράτησε των υπολοίπων και τώρα που κάθεται απέναντι στον παγκόσμιο πρωταθλητή, μόνο κομπάρσος δεν είναι.

Ίσως από σήμερα να δούμε έναν άλλο Ανάντ, ο οποίος θα «επιβάλει» το παιχνίδι του και θα «καθαρίσει» το ματς. Ακόμα όμως κι αν γίνει έτσι, αυτό θα είναι έργο Γκέλφαντ. Γιατί το «κερδίζω με σβηστές τις μηχανές», ο Μπόρις το κατέρριψε.

Αυτό αρκεί για μένα για να τον χαρακτηρίσω άξιο διεκδηκιτή και να του ευχηθώ να τα καταφέρει ως το τέλος και να στεφθεί παγκόσμιος πρωταθλητής. Για τα προβλήματα του θεσμού και το τι πρέπει (πολλά πρέπει) να αλλάξει, εδώ θα είμαστε να τα συζητήσουμε μετά.

Θέλω τέλος να αναφερθώ στην παρουσία του Πίτερ Λέκο εχθές ως σχολιαστής. Ήταν εξαιρετικός, με πολύ εύστοχα σχόλια. Φάνηκε μάλιστα ότι κατανοούσε την θέση και τα προβλήματα της, περισσότερο από τον Ανάντ, ενώ βοήθησε και εμένα το μαζέτα να καταλάβω τι ακριβώς έβλεπα.

Ο τελικός συνεχίζεται σήμερα στις 14:00 με την 8η παρτίδα του ματς, με τον Ανάντ λευκό. Θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον για το πώς θα προσπαθήσει να αντιδράσει. Το υπόλοιπο πρόγραμμα από δω και πέρα, έχει ως εξής:

May 21, 2012 GAME 8
May 22, 2012 REST DAY
May 23, 2012 GAME 9
May 24, 2012 GAME 10
May 25, 2012 REST DAY
May 26, 2012 GAME 11
May 27, 2012 REST DAY
May 28, 2012 GAME 12
May 29, 2012 REST DAY
May 30, 2012 TIE-BREAK GAMES (αν χρειαστούν)
May 31, 2012 CLOSING CEREMONY

Σύνδεσμοι:

http://www.moscow2012.fide.com

http://livechess.chessdom.com/site/

(Εδώ η προκήρυξη του πρώτου τουρνουά Ανωγείων “ΙΔΑΙΟΝ ΑΝΤΡΟΝ”)